Η αλήθεια για τις Μυστικές Δημοσκοπήσεις

Μύθος ή Πραγματικότητα; Η Αλήθεια για τις Μυστικές Δημοσκοπήσεις στην Ελλάδα

Λίγο πριν από κάθε εκλογική αναμέτρηση, το διαδίκτυο και τα social media πλημμυρίζουν από «αποκλειστικές πληροφορίες» και «μυστικές δημοσκοπήσεις» που –υποτίθεται– γνωρίζουν τα πραγματικά ποσοστά των κομμάτων.
Αλλά πόσο αληθινές είναι αυτές οι δημοσκοπήσεις; Υπάρχουν πράγματι ή αποτελούν ένα ακόμα πολιτικό αφήγημα;

🔍 Τι είναι πραγματικά οι «μυστικές δημοσκοπήσεις»

Ο όρος «μυστικές δημοσκοπήσεις» χρησιμοποιείται με δύο έννοιες:

1. Εσωτερικές μετρήσεις που πραγματοποιούν κόμματα, οργανισμοί ή επιχειρήσεις για δική τους στρατηγική χρήση.

2. Ανεπίσημες “διαρροές” που κυκλοφορούν χωρίς πηγή ή μεθοδολογία, κυρίως για λόγους εντυπωσιασμού ή επιρροής.

Η πρώτη κατηγορία είναι απολύτως υπαρκτή και θεμιτή.
Η δεύτερη όμως — αυτή που συνήθως φτάνει στο κοινό — είναι σχεδόν πάντα αβάσιμη ή κατασκευασμένη.

🧮 Οι πραγματικές «εσωτερικές» δημοσκοπήσεις

Τα κόμματα κάνουν εσωτερικές δημοσκοπήσεις (tracking polls) καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, ιδίως κοντά σε εκλογές.
Οι μετρήσεις αυτές είναι:

• τοπικές (π.χ. ανά περιφέρεια ή δήμο),

• θεματικές (π.χ. ακρίβεια, ασφάλεια, παιδεία),

• και στρατηγικές, για να κατανοήσουν τάσεις ή αντιδράσεις του εκλογικού σώματος.

Τα δεδομένα αυτά δεν δημοσιεύονται, διότι προορίζονται για εσωτερική πολιτική ανάλυση.
Στην ουσία, είναι «εργαλεία στρατηγικής», όχι δημόσιες προβλέψεις.

🚫 Ο μύθος των “διαρροών”

Από την άλλη, οι δημοσκοπήσεις που εμφανίζονται σε ανώνυμα blogs, σε ομάδες στο Facebook ή σε “πηγές κοντά στο κόμμα” είναι σχεδόν πάντα ανυπόστατες.
Συνήθως:

• δεν αναφέρουν εταιρεία ή μέθοδο,

• δεν προσδιορίζουν δείγμα ή ημερομηνία,

• και παρουσιάζουν αποτελέσματα που εξυπηρετούν επικοινωνιακά συγκεκριμένους στόχους.

Πολλές φορές, οι “μυστικές δημοσκοπήσεις” αυτές είναι προπαγανδιστικές διαρροές, σχεδιασμένες για να διαμορφώσουν την ψυχολογία των ψηφοφόρων.

Προσοχή λοιπόν όταν δείτε ένα δελεαστικό άρθρο σχετικά με “μυστικές δημοσκοπήσεις” είναι πιθανόν να προσπαθούν να σας επηρεάσουν με ψευδείς ειδήσεις. Μην τσιμπάτε!

⚖️ Το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα

Σύμφωνα με τον Νόμο 3603/2007 και την εποπτεία του ΕΣΡ,
όλες οι δημοσκοπήσεις που δημοσιεύονται οφείλουν να αναφέρουν:

• την εταιρεία που τις διεξήγαγε,

• τη μέθοδο δειγματοληψίας,

• το μέγεθος δείγματος και την ημερομηνία διεξαγωγής.

Αντίθετα, οι εσωτερικές (μη δημοσιευμένες) δημοσκοπήσεις δεν απαγορεύονται,
αρκεί να μη διαρρέουν στο κοινό ως “ανεπίσημες προβλέψεις”.

Επιπλέον, ισχύει η απαγόρευση δημοσίευσης δημοσκοπήσεων 15 ημέρες πριν από τις εκλογές, για να αποφευχθεί η χειραγώγηση του εκλογικού σώματος.

🧭 Συμπέρασμα

• ✅ Οι μυστικές δημοσκοπήσεις υπάρχουν, αλλά αφορούν εσωτερικές μετρήσεις κομμάτων.

• ⚠️ Οι διαρροές “μυστικών στοιχείων” που κυκλοφορούν online είναι ανακριβείς ή ψευδείς.

• 🔎 Η πραγματική ενημέρωση βρίσκεται στις επίσημες, διαφανείς δημοσκοπήσεις που δημοσιεύονται με πλήρη στοιχεία και μεθοδολογία.

Στην πραγματικότητα, ο «μύθος των μυστικών δημοσκοπήσεων» είναι ένα επικοινωνιακό εργαλείο, όχι ένα μυστικό αρχείο δεδομένων.

Η ενημέρωση και η διαφάνεια είναι η μόνη “μυστική δύναμη” της δημοκρατίας.